Dalyan İztuzu'nun caretta caretta hastanesi yapılmak üzere imara açılması nedeniyle başlayan tartışma, davalık oldu.

28 Ocak 2014

Türkiye ’de denizkaplumbağalarının en önemli üreme merkezlerinden biri de Muğla Dalyan’daki İztuzu sahili. İztuzu koruma altında. Bölgede herhangi bir yapılaşmaya izin verilmiyor. Ancak denizkaplumbağaları için yapılmak istenen rehabilitasyon merkezi bölgedeki sivil toplum örgütlerini harekete geçirdi.
Bölgede Deniz Kaplumbağaları Araştırma Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi (DEKAMER) Başkanı Yakup Kaska’nın öncülüğünde deniz kaplumbağaları ile ilgili halen İztuzu’nda bir rehabilitasyon merkezi bulunuyor. Barakalardan oluşan merkezin yetersiz olması nedeniyle yeni bir proje hazırlandı. Proje ile ilgili Çevre ve Şehircilik Bakanlığı uygulama imar planı yapıldı. İztuzu sahilinde 22 dönümlük ormanlık alan Pamukkale Üniversitesi’ne tahsis edildi. Proje için henüz inşaat çalışmaları başlamadı. Ancak bölgede tartışma büyük.
Prof. Kaska, ilçede yapılan bir toplantıda şunları söyledi: “Yılda 40- 50 civarında caretta caretta yaralanıyor ya da ölüyor. Rehabilitasyon merkezi 20 caretta caretta kapasiteli. Operasyon, bakım ve kış aylarında yaşanan zorluklar nedeniyle yeni hastane projesi onaylanması halinde ormanlık alan içinde yapılacak.”

Kesinlikle başka yapı yapılamaz

Kaska ayrıca Radikal’e yaptığı açıklamada şu bilgileri verdi: “Bu merkezlere günde 100-130 metreküp deniz suyu pompalanıyor ve boşaltılıyor. Bu nedenle proje denizden çok uzakta olamaz. Rehabilitasyon merkezi zaten 5 yıldır var. Mevcut imkanlarıyla çalışmalarına devam ediyor. Bu kapalı alanın üç nedeni var: ‘Kapalı ve steril bir ameliyathaneye sahip olacağız. Ziyarete kapalı yoğun bakım ünitesi olacak. En önemlisi de soğuk kış şartlarında kaplumbağaların etkilenmeyeceği kapalı bir alana sahip olacağız.’ Yapılacak bina iki çam ağacı arasındaki boş bir alana yapılabilmesi için eni 19 metre, boyu 20 metre ve en yüksek yeri 7 metre olan kaplumbağa görünümlü bir yapıdır. 2009’da imzalanan protokolde, İztuzu sahilinde sadece prefabrik ve konteyner konulabileceği, kesinlikle başka yerleşik bir yapıya izin verilmeyeceği de açıkça belirtiliyor.

İztuzu Kumsalını Kurtarma Platformu ise plana ve hastaneye karşı. Platformun sözcüsü Berna Babaoğlu Ulutaş, uygulama imar planının iptal edilmesi ve ormanlık alanın tahsisinin yürütmesinin durdurulması istemiyle dava açtıklarını anlattı.

‘Karşıyız çünkü...’

Ulutaş itiraz gerekçelerini şöyle açıkladı: “Bölgenin imara açılmasını istemiyoruz. Koruma kurallarına, kıyı kenar çizgisine uyulmuyor. Merkez denize sıfır noktasından başlıyor ve 150 metre boyunca devam ediyor. Ayrıca burası arkeolojik sit alanının içinde. 17 bine yakın imzayı bakanlıklara ve üniversiteye gönderdik. Burada endemik türler var. Merkezin yapılacağı yerde karasemenderi yaşıyor. Nesli tehlike altında. Bir tür bir diğerine tercih edilmemeli. Koruma Kurulu’ndan izin alınmamış. Ayrıca Dalyan’da en yüksek bina 4.5 metre, korunan bölgede 3.5 metreyken bu merkez için 8 metreye izin veriliyor. Uyumsuzluk var. En büyük endişemiz ise yeni yapılaşmalara emsal olacak olması.”

Ulutaş, rehabilitasyon merkezi için alternatif yerler de olduğunu belirterek, ”Denizin hemen yanı başına yapılması gerekiyor. Bu bölgede hazine arazisine ait başka yerler var. Araştırdık. Dünyada suni tuzlu su kullanılan tesisler var. Ayrıca proje ile ilgili insanlar detaylı bilgiler açıklanmıyor. İztuzu’nda biz bu projeyi istemiyoruz” dedi. Ulataş, kurulacak merkezde foklar, küçük balinalar gibi diğer deniz memelilerinin de inceleneceği belirtti.

Projeden vazgeçilmeli

Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi de dün yaptığı basın açıklamasıyla projeden vazgeçilmesi gerektiğini duyurdu. ‘Çılgın Proje’ olarak nitelendirdikleri deniz kaplumbağası hastanesinin dünyaca ünlü İztuzu Plajı’na yapılmak istendiğini anlatan Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi, açıklamada şu ifadelere yer verdi: “Ormanları, tarım alanlarını, arkeolojik sit alanlarını ve tarihsel yerleşim alanlarını hallaç pamuğu gibi atıp, AKP iktidarının adını “çılgın” koydukları lüzumsuz projelere biri tane daha ilave edilmek isteniyor. Bu denize sıfır beş yıldızlı kaplumbağa hastanesi merakının ardındaki çılgın ve çıldırmış zihniyet, hiçbir bilimsel ölçüyle anlaşılacak gibi değildir. 22 dönümlük bir tahsisle yapılaşmaya açılması bölgede nesli tehlike altındaki bütün canlı türlerini yok edecek bir karardır. Projenin böyle bir bölgeye yapılmasından vazgeçilmesini istiyoruz.”