TEMA Vakfı, yerel seçimler öncesinde belediye başkan adaylarına çağrıda bulundu.

06 Mart 2014

TEMA Vakfı'nın ’nın taleplerinde öncelikle Türkiye ’nin durumuna yer veriliyor. Avrupa ’daki belediyelerin durumuna değinilerek belediye başkanlarının neler yapması gerektiği anlatılıyor. Örneğin, Türkiye’de mevzuat gereği kişi başına düşen aktif yeşil alan miktarı 10 metrekare olmalı. İstanbul ’da kişi başına düşen yeşil alan miktarı sadece 6 metrekare. Oysa Stockholm’de 87.5, Roma’da 45.3, Londra’da ise kişi başına 26.9 metrekare yeşil alan düşüyor.

TEMA Vakfı’nın yayınladığı bildiriye göre, ideal bir yerel yönetimin üzerinde durması ve iyileştirmesi gereken düzenlemeler 11 başlıkta toplanıyor. O maddeler şöyle: Tarım arazilerinin, doğal ve kültürel kimliklerin, yeşil alanların korunması, doğru atık yönetiminin sağlanması, sürdürülebilir ulaşımın ve kentsel alt yapının geliştirilmesi, kentlerin sağlıklı gelişmesi, iklim değişikliğine uyum sağlayan modellerin uygulanması, ekolojik okuryazar belediyelerin oluşturulması ve paydaşların karar süreçlerine aktif katılımının sağlanması.

Suyun neredeyse yarısı şebekede kayboluyor

TEMA Vakfı’nın çağrısında yer alan bazı bilgiler şöyle:
* Türkiye genelinde toplanan belediye atıklarının yüzde 43.5’i insan sağlığını tehdit eden çöplüklere dökülüyor.
* Yanlış atık yönetimi kuraklık sorunuyla birlikte su varlığını da tehdit ediyor.
* Atık suların yüzde 24’ü arıtma işlemine tabi tutulmadan, deniz, göl, akarsu vb. alıcı ortamlara deşarj ediliyor.
* Su şebeke kayıplarının yüzde 40-45 arasında olduğu tahmin ediliyor. Elektrik şebekesindeki kayıplar ise yüzde 14.6. Avrupa Birliği üye ülkelerindeki şebeke kayıpları yaklaşık yüzde 6.
* Türkiye’de insan kaynaklı iklim değişikliğine bağlı olarak sadece büyük kentlerimizde meydana gelen sel hasarları, verimli üst toprak kaybının yanı sıra, depremlerin neden olduğu maddi kayıplara yaklaşıyor.
* İsviçre’de katı atıkların yüzde 50’ye yakınından enerji, yüzde 20’sinden kompost üretiliyor. Yüzde 30’u ise geri dönüştürülüyor.
* Avusturya’da katı atıkların yüzde 30’undan enerji, yüzde 40’ından kompost üretiliyor. Yüzde 30’u ise geri dönüştürülüyor.
* Amsterdam’da tercih edilen ulaşım türlerinin yüzde 68’i bisiklet ve yaya, yüzde 11’i toplu taşıma ve yüzde 21’i diğer motorlu taşıtlardan oluşuyor.
* Barselona’da tercih edilen ulaşım türlerinin yüzde 55.3’ü bisiklet ve yaya, yüzde 30.8’i toplu taşıma, yüzde 13.9’u diğer motorlu taşıtlardan oluşuyor.

Su varlığı korunmalı

TEMA Vakfı’nın taleplerini ise şöyle sıraladı:
* Planlama ve proje çalışmalarında yeşil alanların korunması, artırılması, dönüştürülmemesi, plan ve projelerin sosyal boyutu ile birlikte ekolojik boyutunun da göz önünde bulundurulması.
* Düzenli depolama tesislerinin kurulması, bertaraf ve dönüşüm sistemlerinin geliştirilmesi, bilinçlendirme çalışmalarının yapılması, atık su şebekelerinin iyileştirilmesi, ileri arıtma sistemlerinin kurulması.
* Tesislerin yer seçiminde orman ve mera alanları, tarım arazileri gibi sürdürülebilir yaşamın güvencesi olan alanların korunması.
* İklim değişikliği ile mücadele ve iklim değişikliğine uyum sağlanması için sürdürülebilir ulaşım politikalarının benimsenmesi, enerji tasarrufunun ve yenilebilir enerjinin teşvik edilmesi, altyapı sistemlerinin geliştirilmesi, peyzaj düzenlemelerinde yerel türlerin kullanılması.
* Toplu ulaşım sistemlerinin geliştirilmesi, farklı ulaşım türlerinin bütünleşik bir şekilde planlanması, bisiklet kullanımının teşvik edilmesi.
* Su varlığının korunması, kaçakların engellenmesi için su şebekelerinin iyileştirilmesi, enerji verimliliği ve tasarrufu için elektrik şebekelerinin iyileştirilmesi.
* Yağmur suları ile kanalizasyon sularının birbirinden ayrılarak kullanılması.
* Doğayla uyumlu kentler için en önemli karar alıcılar olan yerel yönetimlerin ekolojik okuryazar olmaları.
* Çevresel katılım ilkesinin benimsenmesi, ekosisteme zarar verebilecek projelerin engellenmesi veya değiştirilmesi yönünde adımlar atılması.
* Kent hizmetlerinin ulaştırılacağı bölgelerde üretim ve pazarlama olanaklarının arttırılması. Yerel tohum takas ağları, coğrafi işaretler, markalaşma, kolay ve kısa nakliye sağlayacak yerel pazar sistemlerinin kurularak yerel üreticilerin desteklenmesi ve sosyal olanaklarının arttırılması.