İnternet yasakları iş dünyasında zarara yol açıyor. Siteler reklam kaybederken dijital reklam ajansları projelerini gerçekleştiremiyor. radikal.com.tr Genel Yayın Yönetmeni Erkasap: Reklamveren de site sahipleri de artık analiz yapamıyor

14 Haziran 2010

İSTANBUL - İnternet sansürünün ‘düşünce ve ifadeyi yayma özgürlüğü’ önünde büyük engel olduğu konusunda hemen hemen herkes hemfikir. Bunun dışında interneti günlük hayatında ya da iş yaşamında çok sık kullanananlar için ‘internet yasağı’ mağduriyet yaratıyor. Madebycat kurucu ortağı ve Kreatif Direktörü Özkan Yurdusev, “Yeni bir projemiz vardı. Google Map’e bağlıydı. Şimdi ne olacak bilmiyoruz. Alternatif çıkacaktır ancak sorun zihniyette” derken, DGMND ajansının ortağı Can Fakıoğlu “Biz müzik klipleri yapıyoruz. YouTube’a koyduğumuz videolar ortalama 50 bin alıyordu. Şimdi o geri dönüşü yaşayamıyoruz” diye konuşuyor.radikal.com.tr’nin Genel Yayın Yönetmeni Erdal Erkasap ise geçmişte kitap yakan zihniyetin elinin bugün bilgisayarların fişinde olduğu ifade ediyor. Yasaklara karşı tepkiler ve yasakların getirdiği mağduriyetler şöyle:

Kitap yakan zihniyet
radikal.com.tr. Genel Yayın Yönetmeni Erdal Erkasap:
Google’la ilgili IP kısıtlaması Türkiye’deki tüm siteleri değişik ölçülerde etkiledi. Özellikle internet sitelerinin istatistiklerini oluşturmak için kullandığı Analytics hizmetinin kilitlenmesi kullanıcıların sitelere erişememesine, reklamverenlerin ve site sahiplerinin gerekli analizleri yapamamasına neden oldu. Google yasağı radikal.com.tr’yi de olumsuz etkiledi. Büyük firmalar gerekli yazılım güncellemelerini yaparak bu sorunların vereceği zararı minimuma indirdi. Ancak özellikle küçük siteler bu keyfi yasaktan büyük zarar gördü. Google gibi küresel şirketlerle sorun yaşayan tek ülke Türkiye değil. Örneğin ‘eksen kayması’ yaşamadığımızı ikna etmek için günlerdir dil döktüğümüz AB ülkeleri de dönem dönem benzer sorunlar yaşıyor. Ancak o ülkeler sorunlarını milyonlarca kullanıcıyı mağdur etmeden çözmenin bir yolunu buluyor. Zamanında kitap yakan zihniyetin varisleri bugün ‘İstediğimi yapmazsan ben de fişini çekerim’ basitliğiyle sorun çözmeye çalışınca ortaya bu manzara çıkıyor. 

İnternetin doğası
Hükümetin Google gibi Türkiye’de faaliyet gösteren küresel şirketlerden vergi almak istemesinde ya da bu firmaların Türkiye’de temsilcilik açmalarını talep etmesinde haklı yanları var tabii ki. Bu ‘kavgada’ Google da günahsız değil. Ancak muhataplarını ikna etmek için akıllarına yasaklamadan başka mekanizma gelmemesi kabul edilir  durum değil.
İnternet denen mecranın kendine özgü bir doğası var. Bu doğanın özünü ise en geniş haliyle ifade özgürlüğü oluşturuyor. Bizim adımıza karar alan kurumların başında bulunanlar bu kavramla bir arada yaşamayı ve ne kadar uç noktada olursa olsun eleştirilere tahammül etmeyi öğrenmeli. ‘O kafa’ değişmeden yeni bir internet kanunu bile sorunları çözmeye yeterli olmaz. 

‘Yasak korkusu’
milliyet.com.tr Genel Yayın Yönetmeni Ercüment İşleyen: “Bizler de her an bu yasağın gelip bir gün bizi de vurma endişesi yaşıyoruz. Her gün biz de bu yasak kapsamına alınmaktan korkuyoruz. Oysa sorunun çözümü çok basit. Yasaklı metaryaller teknik olarak engellenebilir. Tüm bir sitenin yasaklanması gereksiz ve saçma bir şey. İstenmeyen bir içerik mahkeme kararıyla etkilenebilir. Türkiye’de internetin bir yasası yok. Yasa gelince de her şey düzelmeyecek. Çünkü o yasayı uygulayacak hâkim ve savcıların internet teknolojileri konusunda uzman olmasını bekleyemeyiz. Çözüm bir an önce uzmanlaşmış mahkemelerin kurulması ve hâkim ve savcıların bu konuda eğitilmesi. Türkiye’de hepimiz büyük bir endişe içindeyiz. Bizim erişimiz ne zaman engellecek, bizi ne zaman yasaklayacaklar, Erzurum’dan Kırklareli’nde bir yerel mahkemeden karar çıkacak kapatılacak mıyız endişesi içerisindeyiz. Bu çok korkunç bir şey.

posta.com.tr Genel Yayın Yönetmeni Harun Simavi:
Yaşanan sorundan bizler de etkilendik. Bu binadaki (Doğan Medya Center) tüm siteler çok pratik olan Google Analytics’i kullanıyor. Dolayısıyla bundan mahrum kaldık. Sitemiz açılmıyordu. Bir haftadır sitenin açılması için analtics kodlarını kaldırdık. Reklamverenlerin reklamları gelmemeye başladı. Yine Google Analtics’ten kaynaklandı. Reklamları kaldırmak zorunda kaldık. İnsanlar bizden kaynaklanıyor zannediyor.
Dijital reklam ajansları 

Hiperaktif DotCom Agency Ajans Başkanı Metin Karaşahin:
“Maalesef son Google olayı ne bir ilktir ne de son olacak gibi görünüyor. Dijital reklamcılar olarak bu yasakların sektörümüz için ciddi hasarlar yaratacak olması sadece bizi değil, tüm reklam dünyasını da olumsuz etkileyecektir. Dijital reklam ve medyanın tüm pazar içindeki payının her geçen gün arttığını dikkate alınca, bunun böyle olması da çok doğal. Dijital reklam sektörü olarak ortak tepkide buluştuğumuz nokta bize bir kez daha çarpıcı bir şekilde gösterdi ki, hazırlık sürecinde olduğumuz ‘Dijital Ajanslar Derneği’, bu tür durumlarda ‘Ortak sesimiz’ olması anlamında çok önemli bir misyon yüklenecek.”

D4D Reklam Ajansı Başkanı Murat Canbaz: Youtube’un kapatılışının üzerinden iki yılı aşkın bir zaman geçti. Kapatma kararındaki gerekçe her ne kadar birkaç videoya bağlı olduğu gösterilse de bu kararın yargı yolunun kapalı olması nedeniyle iptali bu saatten sonra çok zor görünüyor. Kanunlarda değişiklik yapılmalı ve bu değişikliğe göre geçmişte alınan kararlar belki bu yolla tekrar ele alınıp değiştirilebilir. ‘Aman canım kim uğraşacak şimdi kanunla manunla, hem YouTube’a girmek istesem nasılolsa DNS’lerimi değiştirip rahatlıkla istediğim videoyu izlerim.’ Bu mantıkla yolumuza devam ettik. Karşımızda ‘IP adresi güncellemesi’ adı altında bir uygulama ile BTK tarafından alınan kararla bir uygulama gerçekleştirildi. Bu uygulamanın ne gibi sonuçlar doğurabileceği hesaplanmadan.. Bu servisleri kullanan kişi ve kuruluşların görebileceği zararlar umursanmadan. 

‘Müşteri kaybettik’
Madebycat kurucu ortağı ve Kreatif Direktörü Özkan Yurdusev:  
Müşteri kanadında çok zararımız oldu. Hızda sıkıntılar yaşanınca müşterilerimize ‘yasaklanan IP durumu kaldırılana kadar kodları temizleyelim’ teklifinde bulunduk. Kabul edenlerde oldu, kabul etmeyenler de. Google Map gibi farklı uygulamaları kullanıyoruz. Problemler yaşıyoruz. Google maillerde, gruplarda iletişim sıkıntısı yaşadık. Fikir ve iş geliştirme işi yapıyoruz. Müşterinin kafasında soru işareti yaşandı. Yeni bir projemiz vardı. Google Map’e bağlıydı. Şimdi ne olacak bilmiyoruz. Alternatif çıkacaktır ancak sorun zihniyette. Yarın, Yahoo aynı hizmete başlayabilir. Orada da aynı sorun yaşayabilir. Firmalarımız Google’a para ödüyor. Reklam başına, gösterim rakamlarına göre para ödüyor. Google vergi ödemeli ancak normal ticari kanunlarla eş olmamalı. 

DGMND ajansının ortağı Can Fakıoğlu: 
Dünyaya bağlı olarak çalışıyoruz. Bunun için de interneti kullanıyoruz. Profesyonel hayatımız etkileniyor. Sektörel anlamda yurtdışındaki kurum ve kuruluşlardan geride kalıyoruz. Mesela biz müzik klipleri yapıyoruz. YouTube’a koyduğumuz videolar ortalama 50 bin tık alıyordu. Şimdi o geri dönüşü yaşayamıyoruz. Tabii ki YouTube’a girmek için bazı yöntemler var. Ama bu yöntemler her zaman kullanılamıyor.

Yurtdışı işleri aksadı
LuckyEye ajansının ortağı Burak Özcan:
Yasaklar konusunda çok net bilgi sahibi olamıyoruz. Projelerimizi, uluslararası bacaklarını düşünerek planlıyoruz.
Son bir haftadadır Google’da yaşanan bu sorunlar uluslararası planlarımızı sekteye uğratıyor. Özellikle yurtdışıyla yaptığımız projelerde sorun yaşamaktayız. En büyük arzumuz; bu sorunla ilgili hızlı bir şekilde gerekli kararların alınması ve bu manada da bilgilendirilmemizdir.

yerelfutbol.com Genel Yayın Yönetmeni ve Radikal Spor Yazarı Efkan Bucak: 
Yaklaşık iki yıl önce, bir blog’un korsan maç yayını yapması nedeniyle Digiturk’ün açtığı dava sonrası Blogger’a yasak gelmiş, bundan sahibi olduğum Yerel Futbol Sitesi de etkilenmişti. Okuyucularımıza kapanmanın bizden kaynaklanmadığını anlatmak için epey dil dökmüştük. Okur kitlemizin önemli bir kısmı internetle fazla haşır neşir olmayan, bizim sayemizde internete girmeye başlayan insanlar olduğunu için başkasının suçu nedeniyle bizim kapatılmamızı çok mantıksız karşılaşmışlardı! Artık Türkiye’nin internet suçları konusunda kanunlara ihtiyacı var yoksa daha çok mağdur oluruz.

neguzelhaber.com Genel Yayın Yönetmeni Emre Boztepe:
Biz konsept olarak uydurma haberler yapan siteyiz. Sitede ‘bu sitede yazanlar yalandır’ yazıyor ancak buna rağmen birkaç defa dava tehdidiyle karşı karşıya kaldık.  İnternet hem sosyal olarak hem de ekonomik olarak büyük bir atılım yaptı. Türkiye’de ama internet hukuku aynı hıza yetişemedi. Bilişim hukuku yeterince gelişmediği sürece bu garabetler devam edecek. Bir dijital yayın platformunun avukatı silinmiş bazı entrylerden dolayı Ekşi Sözlük’ü kapattırmaya çalışmıştı.  Milyon dolarların döndüğü internet dünyasında, mevcut şartlarda iyi bir avukatla hukuki olarak savunmasız her siteyi kapattırabilirsiniz.